Anglia jest ojczyzną golden retrieverów należących do grupy psów myśliwskich. Ich pierwotnym przeznaczeniem było towarzyszenie myśliwemu w czasie polowań i aportowanie postrzelonego ptactwa wodnego. Pierwsze osobniki złotych retrieverów zostały wyhodowane w połowie XIX wieku, jednak jako odrębną rasę uznano je dopiero w 1913 roku. Od tego właśnie czasu znacznie wzrosła jego popularność.
Bardzo łagodny charakter psów tej rasy sprawił, że wiele rodzin posiadających małe dzieci, a jednocześnie pragnących mieć psa, decydowało się na ich zakup. Retrievery stały się więc bardziej psami rodzinnymi niż myśliwskimi. Określenie „rodzinny” chyba najbardziej odpowiada jego naturze, ponieważ złoty retriever przywiązuje się do wszystkich członków rodziny i nikogo spośród nich nie wyróżnia. Nikt więc nie może powiedzieć, że jest jego panem, bo psy te słuchają poleceń zarówno pana, jak i pani domu.
Chociaż wielu hodowców wywodzi rodowód tego zwierzęcia od rosyjskich psów użytkowych, to tak naprawdę jego pochodzenie jest inne. Najprawdopodobniej powstał ze skrzyżowania gładkowłosego retrievera ze spanielem wodnym. Z kolei inne źródła podają, że ma on również domieszkę krwi setera irlandzkiego, bloodhounda i labradora. Spokrewniony jest też podobno z nowofundlandem.
Dorosłe psy dorastają zwykle do 56-61 cm wysokości w kłębie a suki do 51-56 cm. Ważą przeważnie od 27 do 36 kilogramów, należą więc raczej do dużych psów. Mają krzepkie, atletycznie zbudowane ciało ale nie są zbyt przysadziste.
Efektownie uniesiona głowa i poziomo osadzony ogon nadają golden retrieverom bardzo elegancki wygląd. Cała ich sylwetka charakteryzuje się dość dobrze wyważonymi proporcjami.Szczególnie wyróżnia się ich ładna i niezwykle harmonijnie zbudowana pierś, a także silne, choć niezbyt długie nogi.
Falista lub prosta sierść tworzy na ogonie wyraźne i bardzo obfite pióro. Najbardziej pożądaną barwą jest kremowa lub złota, ale raczej nie ruda czy machoniowa. Po osiągnięciu wieku około piętnastu miesięcy szczenięta zaczynają zmieniać sierść. Staje się ona długa, gęsta i jedwabiście miękka. Ze względu na długość włosów zalecane jest jej bardzo staranne szczotkowanie – najlepiej codziennie, choć można też to robić co drugi dzień, jednak nie rzadziej.
Golden retrievery linieją dwa razy w ciągu roku przez około 4-6 tygodni, zachowanie więc czystości w tym czasie w mieszkaniu jest dla właściciela psa niemałym kłopotem. Jednak odpowiednia pielęgnacja sierści może ten problem rozwiązać.
Hodowcy jak też właściciele golden retrieverów określają je jako psy lubiące zabawę, które bardzo chętnie figlują i dokazują. Przepadają też za pieszczotami, nawet jeśli obsypują je nimi całkiem małe dzieci, które podczas zabaw nie są zbyt delikatne. Na podstawie swoich wieloletnich obserwacji właściciele golden retrieverów twierdzą, że psy te znoszą ze stoickim spokojem ciągnięcie za ogon, dosiadanie , a nawet wyciąganie jedzenia z miski przez dziecko. Nie zdarza im się jak psom innych ras, ugryźć czy choćby kłapnąć zębami. Można więc zostawić z nimi dziecko bez obawy, że coś mu się stanie.
Inteligencja jest u golden retrieverów oceniana różnie. Ich treserzy twierdzą, że jest ona wysoka i uzasadniają to przeświadczenie niesamowitą wręcz zdolnością do nauki.Hodowcy z kolei, a często również właściciele psów są przekonani o raczej dość niskim poziomie inteligencji. Golden retrieverom bowiem, w odróżnieniu do psów innych ras, brakuje rezerwy wobec obcych ludzi. Ich entuzjastyczne nastawienie wobec wszystkich, nawet nieznajomych, budzi więc u właścicieli całkiem zrozumiały niepokój. Wśród hodowców psów krąży nawet anegdota na temat przedstawicieli złotych retrieverów, którzy podobno tak bardzo się cieszą na widok każdego człowieka, że także włamywacza mogą czasami „zalizać na śmierć”.
Jeśli więc nie potrzebujemy psa do towarzystwa- do czego te niezwykle przyjazne psy nadają się wprost idealnie- lecz do stóżowania, raczej nie decydujmy się na zakup golden retrievera, który niestety nie ma predyspozycjii do pilnowania domu.
Konieczna jest więc dosyć intensywna i długotrwała tresura tych psów, która po pewnym czasie przynosi spodziewane efekty. Zaniedbanie natomiast z reguły prowadzi do tego , że pies wszystko traktuje jak zabawę i bez względu na wiek swoim zachowaniem zawsze przypomina małego szczeniaka. I tak na przykład na spacerze może nam się nie udać uciszyć jego rozradowanego i donośnego szczekania.
Lepiej więc poświęcić tresurze i wychowaniu naszego ulubieńca więcej czasu, tym bardziej, że złote retrievery -zawsze spragnione bliskości człowieka chętnie wykonują najróżnorodniejsze polecenia i nawet całymi godzinami mogą aportować, służyć, szukać, warować, podawać łapę…
Łatwość uczenia się i nabywania różnych umiejętności przyczyniła się do dużej popularności psów tej rasy jako zwierząt wystawowych. Na takich pokazach golden retriever czuje się jak ryba w wodzie i z niebywałą wręcz ochotą prezentuje wszytkie wyuczone sztuczki, jak bieg slalomem, ściąganie przedmiotów z wysokości, pływanie na czas, pełzanie pod siatką, odnajdywanie i ukrywanie przedmiotów i inne.
Młode psy powinny być trzymane krótko. Hodowcy z wieloletnim doświadczeniem zalecają nabywcom szczeniąt retrievera niezłomną konsekwencję. Twierdzą, że przyczyną krnąbrności i nieposłuszeństwa dorosłego psa nie jest wcale jego zły charakter, lecz niewłaściwe ułożenie. Uważają, że tylko stanowczośc właściciela podczas szkolenia może okiełznać chęć tego niezwykle radosnego psa do nieustannego swawolenia i psocenia.
Na młodego retrievera należy więc bardzo uważać. Konieczne jest to zwłaszcza w nieznanej okolicy, w tłumie osób, ponieważ może on się niespodziewanie przywiązać do zupełnie obcej osoby, za którą nawet pobiegnie. Z tego właśnie względu musi być prowadzony na smyczy, a jeśli biega swobodnie, raczej nie powinno się go spuszczać z oczu.
Okazywanie uczuć jest dla golden retrievera szczególnie ważne. Pozbawione czułości i uwagi ze strony człowieka szybko tracą wigor i radość życia. Stają się smutne i osowiałe, niektóre przestają nawet jeść. Lepiej więc nie stresować czworonoga i poświęcić mu trochę czasu w trosce o jego psychiczne zdrowie.
psy tej rasy potrzebują dużo ruchu i dlatego nie jest wskazane trzymanie ich w zbyt ciasnych mieszkaniach. Hodowcy sprzedający szczenięta powinni uprzedzać przyszłych właścicieli o dużej aktywności złotego retrievera i konieczności wyprowadzania go przynajmniej raz dziennie na długi spacer. Z tego też powodu nie zaleca się nabywanie retrieverów przez osoby starsze lub chore, które z obiektywnych przyczyn nie mogą zapewnić swojemu pupilowi właściwej porcji ruchu. Psy tej rasy poleca się wszystkim ludziom aktywnym, lubiącym spacery a także wycieczki rowerowe. Brak ruchu może bowiem u psa doprowadzić do usztywnienia stawów i zaniku mięśni. Najlepiej więc hodować je w domach, do których przylega ogród. Należy jednak pamiętać, że teren, po którym ma biegać nasz pies ma być ogrodzony.
Raczej rzadko zdarzają się wśród retrieverów psy agresywne. Tylko osobniki o umaszczeniu rudym bywają niekiedy nadpobudliwe. Doświadczeni hodowcy wiążą jednak agresję rudych psów z nadczynnością tarczycy, na którą właśnie one cierpią.
Schorzeniem, na które najczęściej zapadają złote retrievery, jest katarakta, czyli zmętnienie soczewki, które zawsze prowadzi do ograniczenia pola widzenia zwierzęcia. Znacznie jednak poważniejszą przypadłością psów tej rasy jest postępujący zanik siatkówki. Na początku choroby utrudniony zostaje dopływ krwi do niektórych fragmentów siatkówki, co w późniejszej fazie powoduje obumarcie komórek światłoczułych. Schorzenie to postępuje powoli ale nieuchronnie prowadzi do ślepoty.
Także dość typowa dla złotych retrieverów skłonność do otyłości występuje głównie u psów, które nie mają odpowiednio dużo ruchu. Równie ważna jak ruch jest też dieta psa, która powinna być właściwie zbilansowana. Podsuwanie pupilowi łakoci powoduje częst nadwagę, która zagrażajego zdrowiu i w efekcie skraca mu zycie. Najlepiej jest więc nie dopuszczać do otyłości, a jeśli już do niej dojdzie, konsekwentnie odchudzać czworonoga.
U znawców ras psów, którzy są jednocześnie myśliwymi golden retriever, mimo swojej przynależności do grupy psów myśliwskich, nie cieszy się specjalnie dobrą opinią. Zaaferowany gonitwą i towarzystwem innych psów jest podobno tak nerwowy i rozentuzjazmowany, że może spłoszyć zwierzynę, a na pewno wyprowadzić swojego właściciela z równowagi.
Wszechstronność dobrze wyszkolonych złotych retrieverów od dawna była wykorzystywana przez człowieka. Głównie używane były w policji – jako psy tropiące, a także przez straż graniczną do szukania narkotyków. Często też zatrudniane były w ratownictwie górskim. Ostatnio coraz częściej pełnią rolę psów przewodników dla osób niewidomych i niepełnosprawnych. Treserzy, którzy przygotowują je do takiej funkcji wykorzystują naturalny instynkt opiekuńczy. Po około półrocznym szkoleniu zwierzęta rozumieją i wykonują przeszło pięćdziesiąt poleceń, w tym tak trudnych jak podnoszenie słuchawki telefonu, sprowadzanie windy, otwieranie lodówki.
Zainteresowanych posiadaniem psa tej rasy na pewno ucieszy fakt, że można je kupić już za 750-800 zł. Szczenięta po championach są zdecydowanie droższe, kosztują bowiem 1500- 2000zł.
Wyszperała Małgośka Sajkowska